Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis ma dla przeszłości Bełku dwojakie znaczenie. Pozwala na bliższe określenie początków miejscowości, a także zawiera prawdopodobnie najstarszą postać nazwy. Występuje ona w formie „aput Belconem” (u Bełka), gdzie Bełk jest nazwą osobową. Lokacji osady na prawie niemieckim dokonano prawdopodobnie w czasie spisywania owego dokumentu, (na przełomie XIII i XIV w.).

Pierwszym wymienianym z nazwiska właścicielem majątku był rycerz Mikołaj z Bełku (1415 r.). Po nim wioskę na blisko 100 lat przejął ród Czaplów, którego członkowie używali również nazwiska Bełkowski. W pierwszej połowie XVI w. doszło do zamiany posiadłości między Czaplami z Bełku a rodziną Holly z Ponięcic. Z tegoż okresu pochodził również pierwszy bełkowski kościół pw. Wszystkich Świętych. Drewniana świątynia uległa spaleniu. Na jej miejscu wybudowano w XVIII w. nowy drewniany kościół pw. św. Marii Magdaleny, istniejący do dnia dzisiejszego.

Bełk na przestrzeni wieków uległ podziałowi na dwie części: Bełk Dolny i Bełk Górny. W XVIII w. obydwie zmieniły właścicieli. Bełk Górny kupił Jan von Stengel, zaś nabywcą Bełku Dolnego została rodzina Osieckich. Wtedy też, na wschód od wsi nad Bierawką utworzono kuźnicę miedzi, którą do produkcji przygotowywali sprowadzeni w tym celu mistrzowie z Saksonii. Walcowano tam miedź na blachy, wyciągano na druty, sporządzano z miedzi narzędzia i naczynia. Część produkcji przeznaczono na eksport. Zakład zaprzestał produkcji około 1860 r. Nazwa „Kuźnica” utrwaliła się jednak w stosunku do miejsca posadowienia nieistniejącego już zakładu.

Do połączenia obydwu części Bełku doszło w 1816 r. kiedy właścicielem całej miejscowości został gliwicki kupiec Franciszek Galli. Po jego śmierci w 1823 r. Bełk przejął w posiadanie zięć John Baildon. W czasach jego rządów doszło do upowszechnienia kopalnictwa węgla kamiennego. Literatura podaje, iż w połowie XIX w. działało w Bełku aż dziewięć prymitywnych zakładów górniczych: Clara, Elizabeth, Gute Nachborschaft, Gute Einigkeit, Helena, Isabella, Ludwig, Pax, Philipp.

Następcą Johna Baildona został jego syn Artur, który w 1852 r. odsprzedał dobra Antoniemu Gemanderowi. Ten na stałe przeniósł się do Bełku w 1885 r. i tam też zmarł w maju 1889 r. Wdowa po nim cały majątek przekazała bratankowi Alfonsowi Lukas, który utrzymał go do 1922 r. Z jego inicjatywy powstał w Bełku szpital połączony z przedszkolem, obsługiwany przez Siostry Kongregacji Służebniczek Marii. Poświęcenie tego zakładu (tzw. Lukasstift), ufundowanego za sumę 38 tys. marek, odbyło się 11 października 1908 r. W 1922 r. nabywcą Bełku został Bronisław Jastrzębiec-Albinowski, ostatni prywatny właściciel tych dóbr.