| Laureaci 2003 | |
|---|---|
| Ksiądz Józef Adamczyk | |
| Lidia Biela | |
| Prof. zw. dr hab. Franciszek Marek | |
| Drużyna Kusznicza z Czerwionki | |
| OSP Książenice | |
Urodził się 1 stycznia 1940 roku w Katowicach. Tam też chodził do szkoły podstawowej, a potem do gimnazjum. Studia teologiczne rozpoczął w 1959 r. w Wyższym Śląskim Seminarium w Krakowie. W latach 1962-1964 odbywał służbę wojskową. Święcenia kapłańskie przyjął 5.06.1966 r. w Katedrze Chrystusa Króla w Katowicach z rąk ks. bp. Herberta Bednorza. Był wikarym w parafiach: Kalety - Jędrysko, Bykowina, Wesoła, Katowice, Radoszowy, Chybie, Pszów. W 1978 r. został proboszczem w Kończycach Wielkich. Parafię św. Jerzego w Dębieńsku przejął jako proboszcz 25.04.1989 r. i prowadził ją aż do 26.07.2003 r. Pełnił też funkcję wicedziekana, najpierw dekanatu sadowskiego, a potem ówczesnego leszczyńskiego.
Z jego inicjatywy przy wsparciu całej parafii zrealizowano szereg znaczących przedsięwzięć m.in.: remont zabytkowych organów, odnowienie bocznych ołtarzy, remont prezbiterium, wymianę dachu, wymianę okien, budowę domu przedpogrzebowego, tynkowanie kościoła. Kościół został w pełni przygotowany na jubileusz 700-lecia, który przypada w 2006 r. Ksiądz proboszcz od początku swej działalności duszpasterskiej w Dębieńsku czynnie włączał się w życie społeczne lokalnego środowiska, jak również poza nim, organizując pomoc dla powodzian.
Urodziła się 29 września 1930 r. w Czuchowie. W 1945 r. za pracę konspiracyjną w czasie okupacji otrzymała dyplom "Żołnierzowi, demokracji, za walkę z najeźdźcą niemieckim o Polskę, wolność i lud" nadany przez Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego. Do szkoły podstawowej uczęszczała w Czuchowie, w 1952 r. uzyskała świadectwo dojrzałości w Liceum Ogólnokształcącym w Katowicach.
Po maturze podjęła pracę w szkołach na terenie gminy: Czerwionce, Leszczynach, Dębieńsku i Czuchowie. Pracując jednocześnie uzupełniała kwalifikacje zawodowe. W latach 1968-1976 pełniła funkcję dyrektora Szkoły Podstawowej w Czuchowe. W 1976 r. uchwałą Rady Państwa otrzymała Złoty Krzyż Zasługi. Jako osoba mieszkająca i pracująca w Czuchowie wykształciła i wychowała wiele pokoleń dzieci i młodzieży gminy Czerwionka-Leszczyny.
Przez dwie kadencje tj. w latach 1994-1998 i 1998-2002 była radną Rady Miejskiej w Czerwionce-Leszczynach, reprezentując dzielnicę Czuchów oraz bezinteresownie pomagając ludziom w rozwiązywaniu ich problemów.
Prof. zw. dr hab. Franciszek Marek
Urodził się 18 grudnia 1930 r. w Bełku, gdzie ukończył szkołę podstawową. W okresie wojny zajmował się działalnością konspiracyjną. Po zakończeniu wojny rozpocząć naukę w Prywatnym Gimnazjum i Liceum Katolickim im. św. Jacka w Katowicach. Przez rok pracował w Szkole Podstawowej w Rzeczycach koło Gliwic, następnie podjął studia polonistyczne na Uniwersytecie Wrocławskim. W 1953 roku otrzymał nakaz pracy w Liceum Ogólnokształcącym w Gogolinie, następnie podjął pracę jako nauczyciel akademicki w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. W roku 1964 doktoryzował się na Uniwersytecie Wrocławskim, a w 1972 habilitował na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Prawie 30 lat kierował Katedrą Historii Oświaty i Wychowania w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Opolu. Sprawował również funkcję wicedyrektora Instytutu Pedagogiki oraz prorektora uczelni. W 1995 roku został pierwszym rektorem Uniwersytetu Opolskiego. Promował ponad 700 magistrów i 12 doktorantów, jako recenzent uczestniczył w 30 przewodach doktorskich i 6 habilitacyjnych. Jego dorobek obejmuje ponad 150 publikacji w tym 11 książek, wśród nich prace o tematyce śląskiej oraz pozycje dotyczące kontaktów polsko-niemieckich.
Jest również działaczem społeczno-oświatowym, pełni funkcję prezesa Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Wiedzy Powszechnej oraz honorowego prezesa Polskiego Związku Zachodniego. W swojej działalności naukowej i społecznej prof. Franciszek Marek odwołuje się do spraw związanych z domem rodzinnym, Bełkiem oraz regionem śląskim. Wniósł duży wkład do wydawnictwa poświęconego historii Bełku pt. Dzieje Bełku także opatrzonego jego posłowiem.
Drużyna Kusznicza z Czerwionki
Drużyna Kusznicza z Czerwionki jest od 1991 roku bractwem rycerskim stowarzyszonym w Kapitule Rycerstwa Polskiego. Formalnie drużyna jest sekcją KS 23 Górnik Czerwionka, w którym początkowo działała jako sekcja kusznictwa sportowego. Drużyną od roku 1997 kieruje namiestnik Marian Wójcik. Przedmiotem działalności drużyny jest kultywowanie i odtwarzanie polskiej, średniowiecznej, rycerskiej kultury i sztuki walki, w szczególności sztuki strzelania z kusz stosowanych w wiekach XIV i XV.
Drużyna Kusznicza z Czerwionki od chwili przekształcenia w bractwo rycerskie bierze udział w licznych turniejach, festynach i innych imprezach odtwarzających epokę późnego średniowiecza, w szczególności tych, w których odbywają się turnieje kusznicze. Obecnie liczy 25 osób, w tym 12 posiadających własne kusze i stosowne zezwolenia. Drużyna występuje na wielu pokazach i festynach na terenie gminy i województwa.
Drużyna zdobyła czterokrotnie tytuł Drużynowych Mistrzów Rzeczypospolitej (drużyn 6-osobowych). Kusznicy mają też na swoim koncie wiele sukcesów indywidualnych, np. Jan Bryłka zdobył sześć razy tytuł Mistrza Rzeczypospolitej, Łukasz Bryła jeden raz, pozostali zawodnicy również zdobywali medalowe miejsca lub zwyciężali na poszczególnych dystansach. W latach 2001, 2002 i 2003 Drużyna Kusznicza, reprezentując gminę i miasto Czerwionka-Leszczyny, była głównym organizatorem Mistrzostw Rzeczypospolitej odbywających się w Kamieniu, Bujakowie i Chudowie.
Ochotnicze pożarnictwo na terenie sołectwa Książenice obchodzi w 2004 roku 100 lat. W 1903 roku nauczyciel, a później kierownik szkoły Jan Skiba, rolnik Andrzej Szymała i Wincenty Suliga założyli warty pożarowe, które miały chronić gospodarstwa przed pożarami. Było to stowarzyszenie św. Floriana zgłoszone w Związku Sikawkowym w Opolu. W gospodarstwie Szymałów nad Potokiem wystawiono drewnianą szopę strażacką, w której umieszczono zakupione przez Jana Skibę i ks. Brudnioka z Rybnika dwie beczki drewniane na kołach, drabinę i tłumicę. W 1908 r. razem z wójtem Andrzejem Szymałą zakupili ręczną sikawkę z Wrocławia.
W 1912 r. spaleniu uległa drewniana strażacka szopa. Strażacy zbudowali nową remizę na placu Antoniego Konika, gdzie umieszczono ręczną sikawkę i pozostały sprzęt. W latach następnych kierownictwo straży objął Teofil Konik. Członkowie Związku czynnie brali udział w powstaniach śląskich, a po uzyskaniu niepodległości organizacja strażacka ponowiła swą działalność w 1924 r., jako Ochotnicza Straż Pożarna, którą kierowali: Józef Czerny, Teofil Konik, Wincenty Suliga przy współpracy z ks. Janem Pojdą.
Po kolejnym pożarze remizy strażackiej w 1932 r. sprzęt przeniesiono do nowej murowanej remizy przy szkole. W latach 1932-1939 jednostką kierował Wincenty Suliga. W czasie okupacji hitlerowskiej działalność straży została zwieszona. Rok 1945 dał początek wznowienia działalności straży, którą reaktywowali byli strażacy oraz nowe pokolenie ochotników. Sprzęt pożarniczy był w stanie szczątkowym i własnym sumptem Książeniccy strażacy zaczęli go kompletować. W 1947 r. Zarząd OSP tworzyli: Teofil Hary, Józef Fizia i Franciszek Szymała. W tym samym roku władze powiatu rybnickiego doposażyły jednostkę w sprzęt, a ze składek mieszkańców odkupiono z Knurowa motopompę i węże.
Kolejny Zarząd w 1954 r. w składzie: Erwin Koza, Stanisław Szymura, Józef Pawlik, Alfred Duda i Konrad Duda powołał Społeczny Komitet Budowy Remizy, w skład którego obok wyżej wymienionych weszli: Augustyn Radecki, Alojzy Węgrzyk, Franciszek Szymała, Antoni Buchcik i Paweł Smołka. Teren pod budowę remizy ofiarowała Anna Muras. Remiza została oddana do użytku 22 lipca 1961 roku.
W 1965 r. Zarząd, któremu prezesował Józef Pawlik zbudował zbiornik przeciwpożarowy. Dwa lata później został zakupiony samochód Star 25. Z okazji jubileuszu 65-lecia, OSP otrzymało z Komendy Powiatowej w Rybniku nową motopompę, a kolejny samochód Star 29 jednostka otrzymała w 1978 r.
Na 80-lecie miejscowa społeczność ufundowała sztandar. W 1992 roku jednostka brała udział w gaszeniu wielkiego pożaru w Kuźni Raciborskiej. W dniu 31 grudnia tego samego roku Zarząd Miejsko-Gminny OSP przydzielił Książenickiej Straży nowy samochód strażacki Star 005.
Jednostka z Książenic brała udział w licznych zawodach pożarniczych. W 1995 r. w zawodach miejsko-gminnych drużyna młodzieżowa do lat 15 w składzie: Bogusław Niemiec, Leszek Maciejczak Dariusz Pałszczyk, Krzysztof Banik, zajęła I miejsce. 30 września 2000 r. jednostka brała udział w zawodach o Memoriał Kapitana Adama Byczka w Jankowicach. Na startujące 24 jednostki zajęła VI miejsce. Corocznie OSP Książenice bierze udział w zawodach miejsko-gminnych o tematyce sportowo-pożarniczej, a młodzież do lat 15 w turniejach wiedzy pożarniczej. Obecny Zarząd tworzą: Stanisław Banik - prezes, Zygmunt Bałuch - naczelnik, Stefan Matula - z-ca naczelnika, Hubert Koza - sekretarz, Andrzej Koza - skarbnik, Jerzy Wengrzik - gospodarz.
